Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın dün yayımladığı Ocak 2024 dönemi işkolu istatistikleri, modern çalışma hayatının temeli olan örgütlenme hakkının Türkiye’de engellendiğini gösterdi.
Ocak 2024 itibarıyla toplam işçi sayısı 16 milyon 395 bin 275 kişi, toplam sendikalı işçi sayısı 2 milyon 495 bin 423 kişi oldu. Buna göre sendikalaşma oranı yüzde 15.22 hesaplandı. Ocak 2023’te ise bu veriler sırayla şöyleydi: 16 milyon 163 bin 549 kişi, 2 milyon 330 bin 988 kişi ve yüzde 14.42. Ayrıca sendikalaşma oranı Temmuz 2023 döneminde yüzde 14.76’ydı.
Yine verilere göre toplam 20 işkolu arasında en fazla işçinin yer aldığı işkolu, 4 milyon 222 bin 728 kişiyle “ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar” oldu. Bunu 1 milyon 976 bin 475 işçiyle “metal” ve 1 milyon 670 bin 363 işçiyle “inşaat” izledi. Hizmet-İş Sendikası 301 bin 456 üyeyle tüm işçi sendikaları arasında ilk sırada yer aldı. Öte yandan son dönem eylemleriyle öne çıkan DİSK bağlı Dev Maden-Sen, “madencilik ve taş ocakları işkolu”ndaki barajı aşarak yetkili sendika oldu. Sendikadan yapılan açıklamada “Türkiye’nin dört bir yanındaki maden işçileriyle omuz omuza yürüttüğümüz mücadele başarıyla sonuçlandı” dendi.
‘YETKİ’ SORUNU ÇOK
Verileri yorumlayan isimlerden Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Metin Özuğurlu, “Özel sektörün önemli bölümünde hem sigortasız hem göçmen işçi çalıştırıldığını göz önüne alırsak Türkiye’de işçilerin büyük çoğunluğu sendikal haklardan faydalanamıyor. Üreten sınıfın asıl karakteri ‘örgütsüzlük.’ Ayrıca Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre Türkiye, çalışma koşullarının en kötü olduğu ülkelerin arasında. ‘Zombi sendikacılık’ da önemi sorun” derken Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Sekreteri Ali Çeltek sorunları şöyle anlattı: “Örgütlenmenin önünde onlarca engel var. Barajlar, yetki itirazları bunlardan birkaçı. 10 yılı aşkın yetki davası süren işyerleri var. İşçiler demokratik ve özgür bir ortamda sendikalaşma hakkını kullanmalı ve işverenin de buna saygı duymasını istiyoruz.”
